برج خنک کننده جریان مخالف یا کانترفلو (Counter Flow) وظیفه خنک کردن آب توسط جریان هوای مخالف جهت پاشش را برعهده دارد و یکی از رایج‌ترین انواع برج خنک کننده یا کولینگ تاور محسوب می‌شود.در برج خنک کننده جریان مخالف آب از بالای برج به سمت پایین پاشیده شده و هوا نیز از قسمت پایین (لوور) توسط فن مکنده‌ای که در داخل دهانه مکش هوا قرار دارد در خلاف جهت جریان آب مکش می‌شود و در این برخورد رو در رو بین آب و هوا ، قطرات آب به صورت مرحله ای در برخورد با هوا خنک تر می‌شوند. برج خنک کننده جریان مخالف در دسته بندی انواع کولینگ تاور مدارباز یا برج خنک کننده مرطوب محسوب می شود و به دلیل مخالف بودن جریان آب و هوا دارای راندمان بسیار بالایی در انتقال حرارت و کاهش دمای آب می باشد.
در واقع بدلیل عملکرد خوب برج خنک کننده جریان مخالف در 80 درصد کاربری های صنعتی و غیرصنعتی از این مدل سردکن صنعتی یا کولینگ تاور بهره وری می شود. برج خنک کن جریان مخالف عموماً قادر است که دمای آب را تا حدود 3 درجه بالاتر از دمای مرطوب محیط خنک نماید و همین قابلیت در واقع سبب افزایش راندمان برج خنک کننده جریان مخالف گردیده است. به دلیل مزایای فراوان این مدل برج خنک کننده در زمینه تهویه مطبوع و صنعت امروزه بیشتره تولیدات کولینگ تاور و برج خنک کننده صنعتی از نوع جریان مخالف می باشد.
انواع برج خنک کننده جریان مخالف
نوع تماس بین آب و هوا به صورت جریان مخالف در انواع کولینگ تاور مداربسته خشک ، مدارباز مرطوب و برج خنک کن ترکیبی (هیبریدی) مورد استفاده قرار می‌گیرد. از طرفی دیگر برج خنک کننده مدارباز جریان مخالف وابسته به شکل ظاهری و سیستم توزیع آب همچنین به دو دسته کلی مکعبی و مخروطی(استوانه‌ای) تقسیم‌بندی می‌شود که هر یک از این مدل ها کاربرد منحصر به فرد خود را دارد. بدنه برج خنک‌کننده جریان مخالف به صورت بتنی، ورق‌های گالوانیزه و همچنین می‌تواند از متریال کامپوزیتی یعنی فایبرگلاس تولید و عرضه گردد. به صورت مختصر می توانیم انواع برج خنک کاری جریان مخالف را به شرح ذیل دسته بندی کرد.
- برج خنک کننده جریان مخالف مدارباز مرطوب
الف) کولینگ تاور کانترفلو مکعبی:
بیشترین کاربرد در تولیدات برج خنک کننده جریان مخالف از دسته بندی با استراکچر مکعبی صورت می پذیرد. برج خنک کننده جریان مخالف مکعبی دارای جریانی ناهمسو بین آب و هوا می باشد که دارای سیستم پاشش آب ثابت با ظاهر مکعبی می باشد.
ب) کولینگ تاور کانترفلو مخروطی:
برج خنک کننده گرد ، استوانه ای یا مدور یکی از قدیمی ترین انواع کولینگ تاور جریان مخالف به شمار می آید که در بیشتر کاربری های مربوط به سیستم خنک کاری کندانسور چیلرهای تراکمی و جذبی ( در کاربری برج خنک کننده چیلر) مورد استقبال قرار می گیرد. مزیت بزرگ برج های خنک کننده جریان مخالف مخروطی در عملکرد بسیار خوب سیستم هوادهی و گردش مناسب هوای مکش شده توسط فن یا پروانه کولینگ تاور می باشد.
- برج خنک کننده جریان مخالف مداربسته خشک
برج خنک کننده مداربسته خشک همواره دارای سیستم جریان هوای مکنده یا دمنده می باشد که در این نوع کولینگ تاور جهت چرخش آب درون کویل همواره در خلاف جهت مکش یا دمش هوا می باشد. این نوع کولینگ تاور تنها در کاربری های خاص در صنعت مورد کاربرد قرار می گیرد.
- برج خنک کننده جریان مخالف مداربسته هیبریدی
برج خنک کننده مداربسته هیبریدی یا ترکیبی یکی از پرکاربرد ترین انواع کولینگ تاور کانترفلو می باشد که مصرف آب بسیار کمی در فصول سرد و معتدل دارد. برج های خنک کننده هیبریدی یا ترکیبی بسیار کم مصرف بوده و به هیچ عنوان دچار رسوب و گرفتگی در مداربسته نخواهند شد. بیشترین راندمان در کولینگ تاور های جریان مخالف یا ناهمسو مربوط به این موضوع می باشد.
اجزای مختلف برج خنک کننده جریان مخالف
- دینام: تأمین کننده نیروی مکانیکی و گشتاور چرخشی لازم در پروانه
- پروانه: ایجادکننده جریان مکشی در هوا از پایین به سمت بالا
- کاهش‌دور: کاهنده دور موتور به دور استاندارد مورد نیاز فن
- نازل آبپاش یا آب پخش کن: پاشش کننده آب بر روی پکینگ ها
- لوله‌های انشعاب پاشش: انتقال دهنده آب به نازل از ورودی برج خنک کننده
- بست کمربندی: اتصال دهنده نازل آبپاش به لوله های انشعابی
- پکینگ‌ها: پوشال های تراکمی داخل برج خنک کننده
- شبنم‌گیر: جلوگیری کننده از عبور چکه های آب به سمت پروانه
- بدنه و فریم اصلی: ساختار اصلی اسکلت برج خنک کن شامل ستونی های اصلی نگهدارنده سایر قسمتهای بدنه
- پنل: دیواره اصلی نگهدارنده و مهمترین قسمت بدنه کولینگ تاور
- تشت ذخیره آب(تشتک): محل جمع کردن آب خنک در برج خنک کن
- عرشه پروانه: محل خروجی هوای داغ و مرطوب اشباع
- ساپورت نگهدارنده: وظیفه نگهداری قطعات داخلی مثل پکینگ و قطره گیر
- پایه نگهدارنده موتور: نگهدارنده دینام
- پایه نگهدارنده پروانه: شاسی نگهدارنده پروانه و سیستم کاهنده دور
