اگزاست فن مکنده (Exhaust fan) دستگاه مکش هوا و پرتاب آن به نقطه ای مشخص را بر عهده دارد و از این رو به آن “هواکش مکنده” نیر می‌گویند. مجموعاً اگزاست فن به دو دسته مکنده و دمنده تقسیم می‌شود. بلحاظ کاربردی تعداد هواکش اگزاست فن مکنده نسبت به دمنده بیشتر است. اگزاست فن های مکنده برای جابجایی هوای آلوده در صنایع و یا جهت تخلیه هوای کثیف رستورانها مورد کاربرد قرار می‌گیرد. در صنایع رنگرزی نیز از اگزاست فن مکنده جهت تخلیه چسب و رنگ حاصل از فرآیند به بیرون استفاده می‌کنند. البته از هواکش مکنده در تخلیه دود حاصل از آتش سوزی نیز بهره می‌جویند.
اجزای اصلی داخلی اگزاست فن مکنده
الکتروموتور:
تأمین کننده نیروی محرکه برای چرخش اگزاست فن مکنده بر عهده الکتروموتور می باشد. شرکت دماگستر براساس درخواست مشتری از الکتروموتورهای ساخت داخل (الکتروژن یا موتوژن) و همچنین از موتورهای برند اروپایی استفاده می‌نماید. نیروی محرکه یا توان مصرفی الکتروموتور برای مکنده بر اساس میزان دبی حجمی هوا محاسبه می گردد.
پروانه بکوارد:
اگزاست فن مکنده دارای پروانه فوروارد, بکوارد, شعاعی (رادیال) و بکوارد ایرفویل میباشد. نوعه هواکش وابسته به نیاز طراحی و تولید می‌شود. پروانه با ایجاد افت فشار موضعی در هوزینگ سبب مکش و انتقال هوا خواهد شد.
بخش حلزونی یا هوزینگ:
محل اصلی قرارگیری پروانه داخل اگزاست فن برعهده هوزینگ یا اصطلاحاً حلزونی فن می باشد. حلزونی در مکنده وظیفه جمع آوری و هدایت هوای مکیده شده به محیط بیرون را بر عهده دارد. بخش هوزینگ همچنین وظیفه تأمین امنیت پروانه در مقابل ورود اجسام خارجی را بر عهده دارد.
کاهش دور یا انتقال قدرت:
کاهنده دور در اگزاست فن مکنده وظیفه انتقال قدرت از موتور به پروانه را برعهده دارد. شافت انتقال قدرت در هواکش یکی از اجزای مهم آن بحساب می آید. به همین دلیل است که نیروی محرکه موتور را به پروانه انتقال می‌دهد. انتقال گشتاور تولیدی الکتروموتور به شافت در مکنده به سه روش صورت می‌گیرد. این سه روش شامل اتصال مستقیم, پولی تسمه و گیربکس است.
یاتاقان و شافت اتصال:
یاتاقان وظیفه نگهداری از شافت جابجایی قدرت را برعهده دارد. شافت نیز قدرت الکتروموتور را به پروانه بکوارد منتقل می‌کند. استفاده از این قطعه موجب کاهش استهلاک پروانه و الکتروموتور در مرور زمان خواهد شد.
کانال ورودی و خروجی هوا:
این بخش در واقع محل اصلی ورود و خروج جریان هوا در اگزاست فن می شود. استفاده از مقاطع دایروی سبب کاهش افت فشار و صدای تولیدی در دستگاه می شود.
شاسی نگهدارنده زیرین:
این بخش محل قرارگیری اگزاست فن بر روی پشت بام یا محیط دیگر می باشد که شامل یک شاسی ناودانی یا آهن H می باشد. بکارگیری لرزه گیر لاستیکی و شاسی دوبل از راهکارهای کاهش لرزش بحساب می آید.
باکس سالینسر صدا کم کن:
باکس سالینسر یک بخش مهم در بخش خروجی هوای اگزاست فن مکنده به شمار می رود. در واقع جعبه ای متشکل از کانال، یونولیت و عایق های شکننده صدا است.
انواع اگزاست فن مکنده
اگزاست فن قارچی:
اگزاست فن مکنده قارچی بر روی سقف پشت بام نصب می شود. این هواکش قارچی را تحت عنوان پشت بامی نیز می شناسند. از این مدل بیشتر جهت تخلیه دود آتش سوزی بکار می برند.
اگزاست فن بین کانالی:
بحثی که همیشه در انتقال هوا در کانال ها با ان روبرو بودیم افت فشار استاتیکی هوا در ازای هر 10 متر طول کانال است. برای حل این مشکل از اگزاست فن مکنده در طول کانال استفاده می کنیم.
اگزاست فن آکسیال:
پروانه اکسیال با ایجاد جریان مغشوش (توربولانت) در پروانه مکنده باعث افت فشار و مکش هوا می شود.
اگزاست فن سانتریفیوژ:
فن سانتریفیوژ با ایجاد نیروی گریز از مرکز در مکنده باعث افت فشار و مکش هوا می شود
اگزاست فن یوتیلیتی:
هنگامی که مکان مورد نظر ما نظیر هتل و ساختمان های بلند باشد بجای استفاده از تعداد زیادی پروانه مکشی از نوع تجمیع شده آن که دارای ورودی های چندگانه است و همچنین قدرت مکش بالایی دارد مانند هواکش یوتیلیتی استفاده می کنیم.
راهکار کاهش صدای اگزاست فن مکنده چیست؟
هواکش مکنده نظیر سایر تجهیزات تهویه مطبوع گاه ممکن است به دلیل عدم رعایت استانداردهای تولید و نصب این تجهیز صدا و ارتعاشات زیادی را ایجاد نماید. مکنده عموماً با توجه به نوع کاربری خود می تواند در محیط های مسکونی ، اداری و تجاری نصب گردد و صدای زیاد تولید شده توسط هواکش تخلیه هوا می تواند باعث آزار و اذیت ساکنان آن منطقه گردد. عواملی که سبب ایجاد صدا و تشدید ارتعاشات در اگزاست فن می گردد به شرح ذیل می باشد.
سخن آخر نویسنده
برای جلوگیری از بروز مشکلات تولید صدا و ارتعاشات اگزاست فن مکنده راه های متفاوتی وجود دارد. شرکت دماگستر در بهره گیری از این راه حل ها پیشتاز میباشد. برای جلوگیری از ایجاد لرزش، در بدنه اگزاست فن تهویه هوا می توان از مواد یونولیتی استفاده نمود.
به منظور تولید بدنه و مونتاژ این دستگاه می توان بجای برگرداندن لبه ها روی هم (خمکاری ورق های بدنه)، آن ها را توسط جوشکاری به یکدیگر اتصال داد که این عمل تاثیر بسزایی در کاهش لرزش (ارتعاشات) تولیدی توسط هواکش مکنده دارد.
مطالب مرتبط در سایت دماگستر :
سپاس گذاریم از مطالب مفید شما
عالی بود مطالبتون ممنون
با سلام وخداقوت خدمت تمامی پرسنل کارخانه دما گستر وهم چنین جناب آقای دکتر افشار در نهایت سپاس قدردانی از زحمات شما در راستای دستگاه‌های برج خنک کننده بسیار کارآمد وماندگار بوده ورضایت صد در صدی گروه کارخانجات فولاد کبکان مشهد را به ارمغان آورده است با تشکر از شما مهندس میر کریمی
ممنون بابت توضیحات کامل و جامع.خیلی خوب بود.
ممنونم برج خنک کننده چیلر ما با موفقیت نصب گردید.